CODKAAGA
KU CIIDAMI-3; QUDBADAAN AWDAL KA JEEDIYEY
Goobtu waa Baki, waa Arbaca
21/11/2012 saacaddu waxay u janjeedhsantay 3 dii galabnimo.Dadku waxay
diyaargaroobeen iyagoo u soo baxay dhoolatuskii KULMIYE ee u dambeeyey, subax
hore, haddana daal iyo hiifta haysa waxay ku iloobeen soo dhoweynta madaxdooda.
Waa dad qiimeeya oo maamuusa intay xilka u dhiibteen. Taas macnaheedu ma aha
qaladka ayey ku raacaan amba ka aamusaan. Waxay dhaliisha iyo tabashada ku
sheegaan garnaqsi cad oo fool ka fool ah.
Haddaba salaan dabadeed waxaan u
ambabaxay hadal qiimeyn iyo qadarin ah iyo weedho tusaalayn ah anigoo dib u
milicsaday taariikhda Soomaliland oo ay reer Awdal hormoodnimadooda ku
hantiyeen bilad dahab ah iyo dhigaal ma goorta ah.
“....... Awdal waa gobal aqoon iyo
ilbaxnimo dheer dhaxlay, taas oo ay ka marag kacayso taariikhda Soomaliland
halka ay kaga jiraan. Waa gobalkii u guntaday ee maal iyo maskaxba u huray inuu
damiyo colaadii doqoniimo ee dhexmartay beelihii SNM. Waxay Awdal fidisay
gogashii nabadda ooy maal, nool iyo moodba ay ku bixisay ooyna dhidibada u
aastay qaranimada Soomaliland 1993dii kolkii cahdiga beelaha Soomaliland u dhan
yihiin min Ceelaayo ilaa Looyacaddo, min Boohodle ilaa Berbera, Hargeysa iyo
Hadaaftimo,Badhan iyo Boorame, Burco ilaa Baki, lagu sexeexay dhismaha Qaranka
iyo Dawladda Soomaliland. Waa mid ay magaca
iyo maamuuskeeda Awdal ku keliyeysatay, waana mid taariikhda loogu qoray
khad dahab ah.
...Waxay Awdal mar kale nasiib u
yeelatay inay tahay Gobalka keliya ee ilaa 1993kii oo ku dhow 20 sano haysa
hoggaanka dalkeena ugu sareeya ooy intaas ku jireen rag Awdal ka soo jeedaa
Madaxtooyada. Weli ilaa xiligaas Hargeysa iyo weliba gobalkeeda weyn ee Maroodijeex
marna fursad uma helin ay ku hantaan kuraastaas dalka ugu sareysa. Waxa iyana
xusid mudan in Awdal ay mar kale heshay magac iyo maamuus ma guurta ah. Waa
gobalka uu u dhashay Madaxweynihii ugu horeeyey ee doorasho xor ah lagu doorto.
Ilaa xiligaas Awdal waxay ahayd gobal
muxaafid ah oo u hiiliya dawladda iyo Madaxtooyada mar walba hoyga u noqotay
nin reer Awdal ah. Waana mid ay nasiib iyo caqli wacani keentay. Waa arrin
caadi ah in Siyaasigu jecel yahay inuu taageero ka helo gobalka uu ka soo jeedo
dunidoo dhan. Umana cuntanto guul uu meel kale ka helo, hadduu ku guul-daraysto
gobalkiisa. Maanta Madaxweyne Xigeen Cabdiraxmaan Cabdilaahi Saylici waa kan
waana hoggaamiye reer Awdal ah, waxaan filayaa sida caadada idiin ahayd inaydun
u hiilin doontaan, ood magaciisa kor u qaadi doontaan, ood ka dhigi doontaan
KULMIYE xisbi Awdal kow fog ka ah oon la soo eegan. Taas oo kale ayaa laga
filayaa Gobalka Togdheer ee Madaxweynahu ka soo jeedo. Waa xil labadeena gobal
u gaar ah, leydinkana filaayo inaydun cod culus oo Madxtooyada ka farxiya
leydinka helo.
Maanta waxa la galayaa doorasho aan
ku koobnayn golaha deegaanka. Waa mid culays weyn leh. Waxa doorashada degaanka
la socda in doorashadan lagu soo saaro seddex xisbi qaran oo muddo 10 sano ah
dalkan ku keliyeysanaaya siyaasadiisa. Arrintani waxay u baahantay in la eego
culayskeeda. Waxa furmay wada-hadal lala galaayo Soomaliya. Taasi waxay waajib
ka dhigaysaa in la helo xukuumad xoog leh oo wadata awoodda dadweynaha. Waxa
loo baahan yahay iyadoo Madaxweyne Xigeenku idiinka warami doono wax-qabadka
xukuumadda iyo barnaamajkeeda, in la helo Golayaasha deegaanka ee la jaan qaadi
lahaa, iyo kuwii ku taageeri lahaa ictiraaf doonka iyo in la helo mawqif adag
oo mideysan oo lala tago madasha wada-hadalka.
Maanta waxa tartamaaya dhab ahaan hal
xisbi iyo lix urur. Seddexdii xisbi, ayaandarro UDUB wey socotay, UCIDna waxay
noqotay laba urur New UCID iyo Wadani. Waxa manta aynu haynaa KULMIYE oo xisbi
qaran ah ooy hoggaanka u hayaan rag taariikhda dalkan qiimo weyn ku leh, una
soo joogay marxalado macaan iyo qadhaadhba leh. Waa xisbi tuula kasta iyo magaalo
kasta ku leh cid ku abtirsata. Waa xisbi fac weyn oon u baahnayn tijaabo. Ma
tahay inagoo marxaladdan maraynaa xasaasiga ah inaynu masiirkeena u dhiibno
ururo qof qof laga garanaayo oo muddo bilo ah jiray, magacyo aynu maqalnay
dhowr bilood. Ma filaayo in caqliga fayoobi arrintan iloobi doono, kolka uu
codeynaayo.
Waxaan idin leeyahay qiimeeya
culayska ay doorashadani leedahay, ka fakira xiligan aynu marayno iyo baahida
loo qabo in la helo wadajir maamul iyo xoojinta xukuumadda dhexe. Ka ilaali
inaynu galno marxalad muran oo golayaasha deegaanka ka dhasha kolka ururada
dhowaan dhalatka ahi si tafaariiq ah ay xildhibaanada u helaan. Sii cod weyn oo
KULMIYE ku hoggaamiyo Awdal. Taasi waa mid gobalada kalena aan ka filaayo
sidaas oo kale. Aragtida fogee oo eeg tobanka sano ee soo socda xisbiga aad
masiirka ummadda u dhiibanayso, ha ku koobnaan xildhibaan, qoys iyo
qabiil....Awdal ha noolaato, Soomaliland ha noolaato..”
Waa inoo mar kale iyo idinkoo
CODKIINA KU CIIDAMIYA, kuna doorta cidda horumar bulsho, dhaqaale iyo dhaqan
idiin keeni karta. Ka kor siyaasadda ma-dhaleyska ah een daaradda dhaafsanayn.
Dhugo meel dheer, fogee hiigsigaaga, u hiili mustaqbalka dadkaaga iyo dalkaaga.
Mahad oo dhan Alle ayaa leh,
Axmed Xasan Carwo
No comments:
Post a Comment